W wieczór przed beatyfikacją rodziny Ulmów TVP Polonia wyemitowała film dokumentalny poświęcony tej bohaterskiej rodzinie pt. Przykazanie miłości. historia rodziny Ulmów z Markowej. Film został wyreżyserowany przez dziennikarkę Martę Pietrasiewicz z TVP Lublin we współpracy z Piotrem Kucińskim. To niejedyne lubelskie wątki w telewizyjnej produkcji. Obok wypowiedzi świadków i specjalistów z Polski, Stanów Zjednoczonych, Izraela i Watykanu film zawiera sceny fabularyzowane, które zostały nagrane w Muzeum Wsi Lubelskiej.

W lubelskim skansenie

Jak mówi Marta Piertasiewicz, sceny fabularyzowane, których reżyserem był Piotr Kuciński, powstały w lubelskim skansenie, który jest często wykorzystywany w produkcjach realizowanych przez Telewizję Polską. – To także plan zdjęciowy wielu znanych produkcji. Właśnie tu powstały zdjęcia do filmów Rok 1920 Jerzego Hoffmana czy Wołyń Wojciecha Smarzowskiego. Dla TVP Polonia, która jest producentem filmu dokumentalnego o Ulmach, nie było wątpliwości, że sceny fabularyzowane powinny powstać w Muzeum Wsi Lubelskiej – podkreśla Marta Pietrasiewicz. Jako dom Wiktorii i Józefa Ulmów została wybrana zagroda z Urzędowa; chałupę z przylegającym okólnikiem zbudowano w 1784 r. – W dokumentowaniu historii życia Józefa i Wiktorii Ulmów pomocna była zachowana bogata kolekcja zdjęć. Ich autorem jest Józef Ulma. Na wielu fotografiach widać codzienne życie mieszkańców Markowej, warunki, w jakich żyli i wzrastali. Domy z tych zdjęć są podobne do tych, które możemy znaleźć w lubelskim skansenie. Muzeum zgromadziło bogaty zbiór artefaktów związanych z życiem mieszkańców Lubelszczyzny. Podobnymi dysponowali przed II wojną światową mieszkańcy wielu regionów wschodniej Polski – wyjaśnia reżyser. Jak dodaje, lubelski skansen jest placówką niezwykle przyjazną ekipom filmowym; pracownicy muzeum z zaangażowaniem wspierają twórców w realizacji nawet najtrudniejszych zdjęć.

Opowieści o Polsce

Wybór miejsca fabularyzowanych scen poprzedził sam pomysł produkcji. – Pod koniec 2022 r. papież Franciszek poinformował o beatyfikacji rodziny Ulmów z Markowej na Podkarpaciu. Wtedy jeszcze nie była znana data beatyfikacji, ale było już wiadomo, że będzie to wielkie, bezprecedensowe wydarzenie, nie tylko w historii Kościoła. Misją TVP Polonia jest opowiadanie światu o Polsce i wybitnych Polakach, a nie ma wątpliwości, że to, czego dokonała rodzina Ulmów, jest wyjątkowe i należy historię ich życia opowiedzieć światu – dzieli się Marta Pietrasiewcz. – Po raz pierwszy udało się dotrzeć do potomków Żydów mieszkających w dawnej Markowej. Ellen Goldman to krewna Saula Goldmana, który wraz z czterema synami znalazł schronienie u Ulmów. Z kolei Sarah Weltz-Kaplan to córka Aarona Weltza, który z rodziną przez 2 lata ukrywał się u Szylarów z Markowej, sąsiadów Wiktorii i Józefa. Pewnej nocy rodzice Sarah usłyszeli przeraźliwe krzyki mordowanej rodziny. Ich relacje znalazły się w filmie Przykazanie miłości. historia rodziny Ulmów z Markowej – opowiada reżyser.

Po premierze filmu w TVP Polonia stacja oraz twórcy otrzymali wiele słów uznania. Podobnie było po rzymskiej projekcji, która miała miejsce w bazylice św. Piotra w Okowach i została zorganizowana z inicjatywy Ambasady Polski przy Stolicy Apostolskiej. Telewizja planuje kolejne takie wydarzenia, by dotrzeć z filmem do jak największej liczby odbiorców na całym świecie. Nie wyklucza również wydania filmu na płytach DVD, by mógł być pokazywany w szkołach i parafiach.