Reklama

Wiadomości

Śmierć ks. Jerzego zaplanowano z zimną krwią

Ostatnia Msza św. ks. Jerzego Popiełuszki,
Bydgoszcz, 19 października 1984 r.

Archiwum parafii św. Stanisława Kostki w Warszawie

Ostatnia Msza św. ks. Jerzego Popiełuszki, Bydgoszcz, 19 października 1984 r.

Te dokumenty są świadectwem niezłomności i męczeństwa ks. Popiełuszki. Sprawcy działali z premedytacją, śmierć ks. Jerzego została zaplanowana z zimną krwią – powiedział Jakub Gołębiewski, autor II tomu książki „Aparat represji wobec księdza Jerzego Popiełuszki 1984”, którego prezentacja odbyła się w poniedziałek w siedzibie Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Publikacja zawiera prawie 200 uporządkowanych chronologicznie dokumentów, głównie protokoły przesłuchań oskarżonych w procesie toruńskim funkcjonariuszy Departamentu IV MSW: Grzegorza Piotrowskiego, Waldemara Chmielewskiego, Leszka Pękali oraz ich zwierzchnika, wicedyrektora departamentu Adama Pietruszki. Ich uzupełnieniem są protokoły przesłuchań świadków oraz inne materiały zebrane i wytworzone w trakcie śledztwa, w tym notatki służbowe i pisma procesowe.

Wszystkie dokumenty powstały w 1984 r. – od 19 października, dnia śmierci ks. Jerzego, do 10 grudnia, gdy sformułowany został akt oskarżenia wobec sprawców morderstwa. Obecna edycja stanowi kontynuację tomu pierwszego publikacji, zawierającego dokumenty z lat 1982–1984, wydanego przez IPN w 2009 r. Tom III ukaże się w przyszłym roku.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Obydwa już opublikowane tomy łączą się ze sobą proweniencją dokumentów wytworzonych przez państwo totalitarne, które zamierzało doprowadzić do poskromienia kapłana wyrastającego ponad „wymogi” socjalistycznego państwa – powiedział podczas prezentacji książki historyk prof. Jan Żaryn.

Jego zdaniem, zgromadzona w tomie dokumentacja opowiada o ks. Jerzym, ale pokazuje też coś więcej, mianowicie cały system represji wykorzystywanej w PRL wobec wrogów władzy, który historyk nazwał „służbą sprawiedliwości”, w skład której wchodziły milicja, sądy i prokuratura. – W przypadku PRL ta służba została przekierowana tak, by służyć nie bezpieczeństwu narodu, ale bezkarności wobec tych, którzy mieli w ówczesnych warunkach przyzwolenie do łamania prawa – łamania tak skutecznego, by spowodować śmierć – stwierdził Żaryn.

Prof. Żaryn podkreślił, że obecnie historycy, pytani o okoliczności śmierci ks. Jerzego Popiełuszki, mogą odpowiedzieć tylko tak: kapłan zginął 19 października 1984 roku zamordowany przez trójkę bandytów, którzy byli funkcjonariuszami MSW. – Najpoważniejsze dowody, które istnieją, dają nam bardzo wyraźnie prawo do wyartykułowania tylko tej tezy, co nie znaczy, że komuniści nas nie zostawili z wątpliwościami – dodał historyk.

Reklama

- To, co przedstawiano podczas procesu toruńskiego, mogło zostać zmanipulowane przez sąd – stwierdził autor opracowania Jakub Gołębiewski. Jak wyjaśnił, część zgromadzonych w śledztwie materiałów nie została w czasie rozpraw w ogóle przytoczona, lub została zaprezentowana przez sąd wybiórczo. Wątpliwości budzić może także np. sposób udokumentowania zeznań sprawców (tekst jednolity, a nie w formie „ pytanie-odpowiedź”), nie pozwalający ocenić, które ich wypowiedzi były rozwijane w toku rozmowy, a z których np. się wycofali.

Samo śledztwo było jednak traktowane priorytetowo: prowadziła je najpierw prokuratura wojewódzka w Toruniu, ale potem przejęło je Biuro Śledcze, specjalna jednostka MSW. – Służba Bezpieczeństwa stała się jak gdyby sędzią we własnej sprawie – przyznał Gołębiewski. Dzięki upublicznionym w tomie protokołom przesłuchania możliwe było natomiast odtworzenie sposobów podejmowania decyzji przez kierownictwo Departamentu IV MSW.

Z protokołów przesłuchania świadków wynika m.in., że funkcjonariusze MSW - przekonani o swojej całkowitej bezkarności – działali niefrasobliwie. W Bydgoszczy np. tak zamienili tablice rejestracyjne samochodów, że zostało to zauważone nie tylko przez esbeków obserwujących kościół, w którym Mszę św. odprawiał ks. Jerzy, ale i przez postronne osoby. Ciało księdza wrzucili do zalewu na tamie we Włocławku, choć chwilę wcześniej byli widziani przez patrol drogówki. Leszek Pękala zeznał m.in., że był przeświadczony, iż szczegóły akcji wobec ks. Popiełuszki zostały zaplanowane przez osoby mu nieznane, które „w przyszłości będą zainteresowane zatuszowaniem całej akcji. Takie rozumowanie pozwalało mi na działanie w granicach pewnego ryzyka, bez niepokoju o pozostawione ślady”.

Reklama

„Wydaje się, że sprawcy działali z premedytacją” – stwierdził w podsumowaniu Jakub Gołębiewski. - Na podstawie tych dokumentów mogę stwierdzić, że śmierć ks. Jerzego została przez sprawców zaplanowana z zimną krwią. Był to plan, który chcieli wykonać od początku. Świadczy o tym nie tylko samo przygotowanie do tego zabójstwa, ale także rozmowy samych sprawców. Dokumenty są świadectwem niezłomności ks. Jerzego Popiełuszki, jego ostatniej drogi i męczeństwa – dodał autor opracowania.

„Aparat represji wobec księdza Jerzego Popiełuszki 1984”, t. II. Wstęp i opracowanie Jakub Gołębiewski, IPN, Warszawa 2014.

***

Ks. Jerzy Popiełuszko urodził się w 1947 r. w wiosce Okopy na Białostocczyźnie, był kapelanem związanym z "Solidarnością" i robotnikami. Podczas Mszy za Ojczyznę sprawowanych w kościele św. Stanisława Kostki na stołecznym Żoliborzu publicznie krytykował nadużycia władzy komunistycznej.

Wielokrotnie zastraszany i szykanowany przez aparat państwowy a także atakowany przez państwowe media, 19 października 1984 r. został porwany przez oficerów Służby Bezpieczeństwa z IV Departamentu MSW zwalczającego Kościół katolicki. Po brutalnym pobiciu, oprawcy wrzucili księdza do Wisły na tamie koło Włocławka.

W zakończonym w lutym 1985 roku procesie przed sądem w Toruniu na wysokie kary więzienia za tę zbrodnię skazano czterech oficerów MSW. Przewód sądowy nie ujawnił jednak ani wszystkich okoliczności, ani inspiratorów mordu.

Grób ks. Jerzego przy warszawskim kościele św. Stanisława Kostki stał się miejscem pielgrzymek Polaków oraz wiernych i turystów z całego świata.

W 1997 roku rozpoczął się proces beatyfikacyjny kapłana.

Ks. Jerzy Popiełuszko został beatyfikowany 6 czerwca 2010 r. podczas Mszy św. na Placu Piłsudskiego w Warszawie, w obecności ok. 150 tys. wiernych.

20 września br. w Thiais pod Paryżem rozpoczęło się dochodzenie w sprawie domniemanego uzdrowienia za przyczyną bł. ks. Jerzego Popiełuszki. Jeśli Stolica Apostolska uzna jego nadprzyrodzony charakter, niewytłumaczalny naukowo i trwały skutek, to otwarta zostanie droga do kanonizacji patrona "Solidarności". Sprawa cudownego uzdrowienia dotyczy 56-letni Françoisa Audelana, ojca trzech córek. Od 11 lat był on chory na nietypową, przewlekłą białaczkę szpikową.

Podziel się:

Oceń:

+1 -1
2014-11-03 17:08

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Miałby dziś profil na Facebooku

Tomasz Wesołowski

Kochał ludzi. Faktycznie, nie na pokaz. Oni to wyczuwali i się do niego garnęli. A on nie potrafił zamknąć swego kapłaństwa w kościele. Taki był ks. Jerzy Popiełuszko

Więcej ...

Kard. Semeraro: beatyfikacja ks. Rapacza znakiem Bożego pocieszenia dla poranionego świata

2024-06-15 12:30

PAP/Łukasz Gągulski

Dzisiejsza beatyfikacja jest znakiem Bożego pocieszenia w okresie wciąż poranionym przemocą i wojną w wielu częściach świata, a także niedaleko stąd - powiedział kard. Marcello Semeraro. W Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach prefekt Dykasterii Spraw Kanonizacyjnych przewodniczy Mszy św., podczas której ogłosił błogosławionym ks. Michała Rapacza, zamordowanego w 1946 roku przez komunistyczną bojówkę.

Więcej ...

Jedność w duchu Świętego Jana Pawła II

2024-06-16 14:23

Ks. Wojciech Kania/Niedziela

Marsz dla Życia i Rodziny oraz Spotkanie Rodzin Katolickich złożyły się na centralne wydarzenie Roku Rodziny w Diecezji Sandomierskiej. Uroczystość miała na celu uczczenie 25. rocznicy wizyty św. Jana Pawła II w Sandomierzu, a także wzmocnienie więzi rodzinnych i wspólnotowych.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Ulicami Warszawy przeszedł XIX Marsz dla Życia i Rodziny

Kościół

Ulicami Warszawy przeszedł XIX Marsz dla Życia i Rodziny

Rozważania na niedzielę: Lekarz odpuszczał grzechy

Wiara

Rozważania na niedzielę: Lekarz odpuszczał grzechy

Panie, rozbudź we mnie nadzieję, że z Tobą mogę...

Wiara

Panie, rozbudź we mnie nadzieję, że z Tobą mogę...

Budować z Bogiem

Wiara

Budować z Bogiem

Anita Włodarczyk zdobyła srebrny medal w rzucie młotem w...

Sport

Anita Włodarczyk zdobyła srebrny medal w rzucie młotem w...

Dzierżoniów. Pogrzeb Marii Chlipały - matki...

Niedziela Świdnicka

Dzierżoniów. Pogrzeb Marii Chlipały - matki...

Lekkoatletyczne ME: Wojciech Nowicki zdobył złoty medal w...

Sport

Lekkoatletyczne ME: Wojciech Nowicki zdobył złoty medal w...

Jednoosobowe biuro rzeczy znalezionych

Wiara

Jednoosobowe biuro rzeczy znalezionych

12 czerwca: Rocznica objawień w Akicie. Uzdrowienia,...

Wiara

12 czerwca: Rocznica objawień w Akicie. Uzdrowienia,...