Reklama

Niedziela Przemyska

Archikatedra przemyska

Archiwum archikatedry

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Archikatedra jest trzecim łacińskim kościołem biskupim w Przemyślu. Pierwszą katedrą (1375-1412) był drewniany kościółek pw. Świętych Piotra i Pawła. Drugą (1412-1460) kościół z kamienia na Zamku. Budowę obecnej katedry w stylu gotyckim rozpoczął bp Mikołaj Błażejowski w 1495 r. Ostały się tylko mury i filary. Odbudowę wraz z wyposażeniem wnętrza zakończono w pierwszych dziesiątkach XVI wieku. W 1578 r. starosta przemyski Jan Tomasz Drohojowski ufundował obecną kaplicę Najświętszego Sakramentu. Gotycka katedra służyła biskupom przemyskim do początku XVIII wieku. Przebudowana została w stylu barokowym przez bp. Aleksandra Fredrę. Roboty rozpoczęto w roku 1728. W prezbiterium umieszczono ołtarz barokowy i nowe stalle, pozostawiając jednak gotycką konstrukcję wnętrza z pilastrami i żebrowaniami sklepienia. W nawach wymieniono filary sklepienia, poszerzono okna, sprawiono barokowe ołtarze i konfesjonały, położono marmurową posadzkę, ściany i gzymsy pokryto polichromią z bogatymi złoceniami. Z frontu dobudowano okazały portyk, z boku zaś od strony południowej kaplicę z kryptą grobową dla rodziny Fredrów. W 1733 r. runęło sklepienie nawy głównej i jeden filar. Odbudowę zakończono w 1744 r. za bp. Wacława Sierakowskiego, który też 15 sierpnia tego roku dokonał ponownej konsekracji katedry.

W roku 1883 bp Łukasz Solecki podjął dzieło gruntownej restauracji świątyni według projektu arch. Tomasza Prylińskiego. Prezbiterium przywrócono gotycki charakter przez odsłonięcie ciosowego muru i szkarp, wydłużenie okien i zaopatrzenie ich w kamienne maswerki oraz witraże projektu Jana Matejki. Sprawiono neogotycki wielki ołtarz i stalle. Nawy pozostawiono w baroku, ale wymieniono w nich ołtarze i ambonę, ściany naw i prezbiterium oraz filary otoczono dębową boazerią. Całe wyposażenie drzewne wnętrza wykonał Ferdynand Majorski z Przemyśla. Polichromią wnętrze katedry pokrył Tadeusz Popiel z Krakowa. Restaurację ukończono za bp. Józefa Sebastiana Pelczara.

W roku 1928 zakupiono wielki organ firmy Biernackich. W 1941 r. spłonął od niemieckich pocisków dach katedry z sygnaturką, uległy zniszczeniu matejkowskie witraże. Dach (bez sygnaturki) odbudowano w ciągu paru miesięcy, nowe witraże sprawiono w ostatnich latach. Dwa z nich (św. Jan Chrzciciel w wielkim ołtarzu i św. Stanisław Biskup) projektował Mehoffer, trzy środkowe prof. Wojciechowski z Krakowa. Wieża zbudowana została w latach 1759-1764. W roku 1907 podwyższono ją i nakryto barokowym hełmem. W roku 1960 z okazji 500-lecia rozpoczęcia budowy katedra otrzymała od Stolicy Apostolskiej tytuł bazyliki mniejszej. Przy okazji renowacji wnętrza bazyliki (1968-1972) odsłonięto na sklepieniu prezbiterium zabytkową polichromię renesansową z połowy XVI wieku.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2017-02-22 14:15

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Tajemnice archikatedralnych podziemi

Jedną z atrakcji turystycznych Przemyśla są podziemia pod archikatedrą przemyską

Arkadiusz Bednarczyk

Jedną z atrakcji turystycznych Przemyśla są podziemia pod archikatedrą przemyską

Jedną z atrakcji turystycznych Przemyśla są podziemia pod archikatedrą przemyską. Przez wieki w podziemiach archikatedry spoczęło wielu hierarchów, m.in. Jan Dziaduski, znany ze swojej nieugiętej postawy wobec kanonika Stanisława Orzechowskiego.

Więcej ...

Jezus stawia dzisiaj ważne i ciągle aktualne pytanie: Czy czuję się Jego uczniem?

2025-07-01 20:39

Adobe Stock

Jezus stawia dzisiaj ważne i ciągle aktualne pytania: Czy czuję się Jego uczniem? Czy jestem uczniem Jezusa w moim środowisku życia (w rodzinie, wspólnocie, w pracy…)? Czy wierzę, że tam, gdzie żyję i pracuję, jestem „posłany” przez Jezusa? W kapłaństwie, w rodzinie, w szkole, w pracy, w ośrodku wakacyjnym?

Więcej ...

Prezes PZPN wybrał już selekcjonera reprezentacji - informują media

2025-07-06 19:56
Reprezentacja Polski w Piłce Nożnej

Łączy nas piłka/PZPN

Reprezentacja Polski w Piłce Nożnej

Prezes PZPN Cezary Kulesza wybrał już selekcjonera piłkarskiej reprezentacji Polski - informują media. Jak przekazało Radio Zet, trwa ustalanie warunków i wkrótce ma zostać wydany komunikat w sprawie następcy Michała Probierza. Dokładna data nie jest znana.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Jezus stawia dzisiaj ważne i ciągle aktualne pytanie: Czy...

Wiara

Jezus stawia dzisiaj ważne i ciągle aktualne pytanie: Czy...

Watykan: zmiany w nuncjaturach, w tym w Warszawie

Kościół

Watykan: zmiany w nuncjaturach, w tym w Warszawie

Proboszczem parafii, gdzie będzie wypoczywał papież...

Leon XIV

Proboszczem parafii, gdzie będzie wypoczywał papież...

Rozważania na niedzielę: Dlaczego chcą osłabić...

Wiara

Rozważania na niedzielę: Dlaczego chcą osłabić...

Rodzice mogą iść do sądu. Jak szkolne świadectwo bez...

Wiadomości

Rodzice mogą iść do sądu. Jak szkolne świadectwo bez...

Jest orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego ws. lekcji...

Wiadomości

Jest orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego ws. lekcji...

Najwyższy pomnik Jana Pawła II na świecie zdewastowany

Kościół

Najwyższy pomnik Jana Pawła II na świecie zdewastowany

Czechy: biskup częściowo znosi obowiązek uczestnictwa w...

Kościół

Czechy: biskup częściowo znosi obowiązek uczestnictwa w...

Nowenna do Przenajdroższej Krwi Chrystusa

Wiara

Nowenna do Przenajdroższej Krwi Chrystusa